സംശയമാണ്, ആധികാരികമല്ല. എന്നാല് ന്യായമായും ഇതു വിശ്വസിക്കേണ്ടിയിരിക്കുന്നു താനും. ആസ്ട്രാസെനിക്ക വാക്സിനെതിരേ യൂറോപ്യന് രാജ്യങ്ങളിലെ പ്രചാരണവും നിരോധനവുമൊക്കെ കണ്ടപ്പോള് ഇതു സംശയിച്ചു പോയി. യുഎസില് മൂന്നു വാക്സിനുകള്ക്ക് എഫ്ഡിഎ അംഗീകാരം നല്കിയെങ്കിലും ഓക്സ്ഫോഡ് സര്വ്വകലാശാല വികസിപ്പിച്ച ആസ്ട്രാസെനിക്കയ്ക്ക് സമ്മതം നല്കിയില്ല. സ്വീഡീഷ് കമ്പനിയാണ് ഇതെന്ന കാരണത്താല് ഇതിനെതിരേ അട്ടിമറി നീക്കം നടത്തുന്നുണ്ടെന്ന് പലരും രഹസ്യമായും പരസ്യമായും അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു. ലോകാരോഗ്യസംഘടനയുടെ എതിര്പ്പിനെ പോലും പരിഗണിക്കാതെയാണ് യൂറോപ്പിലെ രാജ്യങ്ങള് ഇതിനെതിരേ കൊടിപിടിച്ചതെന്ന് ഓര്ക്കണം.
ഇതിനൊരു കാരണം, ഇപ്പോള് പുറത്തിറക്കിയിരിക്കുന്ന വാക്സിനുകള്ക്കൊന്നും തന്നെ പേറ്റന്റ് കിട്ടിയിട്ടില്ലെന്നതാണ്. ആര്ക്കും എവിടെയും എപ്പോള് വേണമെങ്കിലും നിര്മ്മിക്കാമെന്നതാണ് സ്ഥിതി. വാക്സിനേഷന് വേഗത വര്ദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനായി ഇതിനു വേണ്ടി കാത്തിരിക്കേണ്ടതില്ലെന്നായിരുന്നു സ്ഥിതി. ഇപ്പോള് യുഎസിലെ തന്നെ കാര്യമെടുക്കാം. അവിടെ മൂന്നു കമ്പനികളും ഉത്പാദനം കാര്യമായി വര്ദ്ധിപ്പിക്കാത്തതിനു പിന്നില് തങ്ങളുടെ രഹസ്യാത്മകത പുറത്തു പോകുമോയെന്ന വലിയ ഭയത്തെ അഭിമുഖീകരിക്കുന്നതു കൊണ്ടാണ്. ഇക്കാര്യം ഫെഡറല് ഹെല്ത്ത് ഏജന്സികള്ക്കും പ്രസിഡന്റ് ജോ ബൈഡനും അറിയാം. അതു കൊണ്ടു തന്നെ വരും ദിവസങ്ങളില്, അഞ്ച് വര്ഷം പഴക്കമുള്ള കണ്ടുപിടുത്തങ്ങള് ഉള്പ്പെടെയുള്ളതിന് ധൃതി വെച്ച് പേറ്റന്റ് നല്കി തുടങ്ങും. കുറഞ്ഞത് അഞ്ച് പ്രധാന കോവിഡ് 19 വാക്സിനുകളുടെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ഭാഗമായ മോളിക്യുലര് എഞ്ചിനീയറിംഗിന് പേറ്റന്റ് നേടിയെടുക്കുക എന്നതാണ് ഓരോ കമ്പനിയുടെയും ലക്ഷ്യം. അതുവരെ വേഗത കുറയ്ക്കാനും ഉത്പാദനവും വിതരണവും നിയന്ത്രിക്കുക എന്ന തന്ത്രവും പലേടത്തും നിന്നും ഉണ്ടായിട്ടുമുണ്ട്. വാക്സിനുകള്ക്ക് വേണ്ടി പണം മുടക്കിയ സര്ക്കാരുകള് അതാതു പേറ്റന്റുകളെ നിയന്ത്രിക്കുമെന്നൊരു ശ്രുതി ഇപ്പോള് കേള്ക്കുന്നുണ്ട്. അങ്ങനെ വന്നാല് അതു മറ്റൊരു നിയമപോരാട്ടത്തിനു കളമൊരുക്കിയേക്കും. പുതിയ പേറ്റന്റ്, വാക്സിനുകള് ഉല്പാദിപ്പിക്കുന്ന മരുന്ന് കമ്പനികളെ കൃത്യമായി സ്വാധീനിക്കുന്നതിനും ദരിദ്ര്യ രാജ്യങ്ങളിലേക്ക് പ്രവേശനം വ്യാപിപ്പിക്കുന്നതിന് സമ്മര്ദ്ദം ചെലുത്തുന്നതിനും അവസരം നല്കും.
കോവിഡ് 19 വാക്സിനുകളുടെ ദ്രുതഗതിയിലുള്ള വികസനം റെക്കോര്ഡ് വേഗതയിലാണ് പൂര്ത്തിയായത്. സ്വാഭാവികമായും സമ്പന്നതയില് മുന്നിലുള്ള അമേരിക്ക, യൂറോപ്യന് യൂണിയന്, ബ്രിട്ടന് എന്നിവിടങ്ങളില് വന്തോതില് ഇതിനു ധനസഹായം ലഭിക്കുകയും ചെയ്തു. ഇത് പാന്ഡെമിക്കിന്റെ വലിയ വിജയത്തെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു. അസംസ്കൃത വസ്തുക്കള്, ഫിനാന്സ് ക്ലിനിക്കല് ട്രയലുകള്, റിട്രോഫിറ്റ് ഫാക്ടറികള് എന്നിവ സംഭരിക്കുന്നതിനായി സര്ക്കാരുകള് മരുന്ന് നിര്മ്മാതാക്കളുമായി സഹകരിച്ച് കോടിക്കണക്കിന് ഡോളര് നിക്ഷേപിച്ചു. അതു കൊണ്ടു തന്നെ ഇത്തരത്തില് പൂര്ത്തിയായ ഉല്പ്പന്നം വാങ്ങാന് ഓരോ രാജ്യത്തെയും ജനങ്ങള് പ്രതിജ്ഞാബദ്ധരുമാണ്.
എന്നാല് ഈ പാശ്ചാത്യ വിജയം തീര്ത്തും അസമത്വം സൃഷ്ടിച്ചു. ഇതുവരെ വിതരണം ചെയ്ത 400 ദശലക്ഷം വാക്സിനുകളില് 90 ശതമാനവും സമ്പന്ന, ഇടത്തരം വരുമാനമുള്ള രാജ്യങ്ങളിലെ താമസക്കാര്ക്ക് ലഭിച്ചു. നിലവിലെ പ്രൊജക്ഷനുകള് പ്രകാരം, ബാക്കിയുള്ളവരില് പലരും വര്ഷങ്ങള് കാത്തിരിക്കേണ്ടിവരും. ലോകമെമ്പാടുമുള്ള ആരോഗ്യ ഉേദ്യാഗസ്ഥരുടെ സംഘം സര്ക്കാരുകളോട് ഏതു വിധേനയും വാക്സിനേഷന് നല്കാന് ആവശ്യപ്പെടുന്നു. അവയില് മിക്കതും മുമ്പൊരിക്കലും ഉപയോഗിച്ചിട്ടില്ല. മരുന്ന് കമ്പനികളുമായി പങ്കാളിത്തം പുലര്ത്തുന്നതിലൂടെ, പാശ്ചാത്യ നേതാക്കള് വരിയുടെ മുന്പിലേക്ക് പോയി. ദരിദ്ര രാജ്യങ്ങള്ക്ക് ഡോസുകള് ഉറപ്പുനല്കുന്ന പേറ്റന്റുകള് പങ്കിടാന് കമ്പനികളെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്ന ലോകാരോഗ്യ സംഘടനയെ അവര് അവഗണിച്ചു.
കുത്തിവയ്പ് എടുക്കാന് വര്ഷങ്ങളോളം കാത്തിരിക്കുന്ന കോടിക്കണക്കിന് ആളുകള്ക്ക് സമ്പന്ന രാജ്യങ്ങള്ക്ക് പോലും ആരോഗ്യ ഭീഷണി ഉയര്ത്തുന്നു. ഒരു ഉദാഹരണം: വാക്സിന് വ്യാപനം ശക്തമായിരുന്ന ബ്രിട്ടനില്, വാക്സിന് കവറേജ് ദുര്ബലമായ ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലേക്ക് വൈറസ് വേരിയന്റിനെ പിടിച്ചു നിര്ത്താന് കഴിഞ്ഞില്ല. വാക്സിനുകളുടെ പ്രഭാവം മൂര്ച്ഛിപ്പിക്കാന് ആ വേരിയന്റിന് കഴിഞ്ഞേക്കും, അതായത് വാക്സിനേഷന് ലഭിച്ച ആളുകള് പോലും രോഗബാധിതരാകാം. ഒരിക്കലും മറ്റുള്ളവരെ ഒഴിവാക്കാന് ഉദ്ദേശിച്ചിട്ടില്ലെന്ന് പാശ്ചാത്യ ആരോഗ്യ ഉദ്യോഗസ്ഥര് പറയുന്നു. സ്വന്തം രാജ്യങ്ങളില് വന് മരണസംഖ്യ നേരിടേണ്ടിവന്നപ്പോള്, ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചത് വീട്ടിലായിരുന്നു. പേറ്റന്റ് പങ്കിടല്, ഒരിക്കലും പോലും ചിന്തിക്കേണ്ടി വന്നില്ലെന്ന് അവര് പറഞ്ഞു. പക്ഷേ, പേറ്റന്റും വാക്സിന് അട്ടിമറിയും ഈ വിധത്തില് സ്വാധീനിക്കപ്പെട്ടോയെന്നു വ്യക്തമല്ല. എന്നാല് യുഎസ് പ്രസിഡന്റ് ബിഡനും യൂറോപ്യന് യൂണിയന്റെ എക്സിക്യൂട്ടീവ് ബ്രാഞ്ചിന്റെ പ്രസിഡന്റ് ഉര്സുല വോണ് ഡെര് ലെയ്നും ഗതി മാറ്റാന് വിമുഖരാണ്. 2022 അവസാനത്തോടെ ഒരു ഇന്ത്യന് കമ്പനിയെ ഒരു ബില്യണ് ഡോസ് ഉത്പാദിപ്പിക്കാന് സഹായിക്കുമെന്ന് ബൈഡെന് വാഗ്ദാനം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഭരണകൂടം മെക്സിക്കോയ്ക്കും കാനഡയ്ക്കും ഡോസുകള് സംഭാവന ചെയ്തിട്ടുണ്ട്."അമേരിക്കക്കാരെ ആദ്യം ശ്രദ്ധിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പാക്കാന് ഞങ്ങള് ആരംഭിക്കും," ബിഡന് അടുത്തിടെ പറഞ്ഞു. "എന്നാല് ഞങ്ങള് ലോകത്തിന്റെ മറ്റു ഭാഗങ്ങളെ സഹായിക്കാന് ശ്രമിക്കും."
സമ്പന്ന രാജ്യങ്ങള് കാര്യങ്ങള് അതേപടി നിലനിര്ത്താന് പോരാടുമ്പോള്, ദക്ഷിണാഫ്രിക്ക, ഇന്ത്യ തുടങ്ങിയ രാജ്യങ്ങള് കോവിഡ് 19 വാക്സിനുകളുടെ പേറ്റന്റ് നിയന്ത്രണത്തില് നിന്ന് ഇളവ് തേടി ലോക വ്യാപാര സംഘടനയിലേക്ക് ഈയുദ്ധം കൊണ്ടുപോയി. അതേസമയം, റഷ്യയും ചൈനയും തങ്ങളുടെ വാക്സിന് നയതന്ത്രത്തിന്റെ ഭാഗമായി ഈ ശൂന്യത നികത്തുമെന്ന് വാഗ്ദാനം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. ഉദാഹരണത്തിന്, മോസ്കോയിലെ ഗമാലേയ ഇന്സ്റ്റിറ്റിയൂട്ട്, കസാക്കിസ്ഥാന് മുതല് ദക്ഷിണ കൊറിയ വരെയുള്ള നിര്മ്മാതാക്കളുമായി പങ്കാളിത്തത്തില് ഏര്പ്പെട്ടുവെന്ന് സയന്സ് അനലിറ്റിക്സ് കമ്പനിയായ എയര്ഫിനിറ്റി, യുണിസെഫ് എന്നിവയില് നിന്നുള്ള കണക്കുകള് വ്യക്തമാക്കുന്നു. ചൈനീസ് വാക്സിന് നിര്മ്മാതാക്കള് യുണൈറ്റഡ് അറബ് എമിറേറ്റ്സ്, ബ്രസീല്, ഇന്തോനേഷ്യ എന്നിവിടങ്ങളില് സമാനമായ ഇടപാടുകളില് എത്തിയിട്ടുണ്ട്.പേറ്റന്റുകളെ അഭിസംബോധന ചെയ്യുന്നത് വാക്സിന് അസന്തുലിതാവസ്ഥ പരിഹരിക്കില്ല. ഫാക്ടറികള് പുനര്നിര്മ്മിക്കുന്നതിനോ സമയമെടുക്കും. കൂടുതല് അസംസ്കൃത വസ്തുക്കള് നിര്മ്മിക്കേണ്ടതുണ്ട്. റെഗുലേറ്റര്മാര് പുതിയ അസംബ്ലി ലൈനുകള് അംഗീകരിക്കേണ്ടതുണ്ട്.
ഈ പ്രശ്നങ്ങള് പരിഹരിക്കുന്നതിനായി ലോകാരോഗ്യ സംഘടന കഴിഞ്ഞ വര്ഷം ഒരു ടെക്നോളജി പൂള് സൃഷ്ടിച്ചു, താഴ്ന്ന വരുമാനമുള്ള രാജ്യങ്ങളിലെ നിര്മ്മാതാക്കളുമായി അറിവ് പങ്കിടാന് കമ്പനികളെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുക എന്നതായിരുന്നു ഈ നയം. എന്നാല്, ഒരു വാക്സിന് കമ്പനി പോലും സൈന് അപ്പ് ചെയ്തിട്ടില്ല. തങ്ങളുടെ വാക്സിനുകള്ക്ക് എത്രയും വേഗം ലൈസന്സ് നല്കുന്നുണ്ടെന്നും എന്നാല് ശരിയായ സാങ്കേതികവിദ്യയുമായി പങ്കാളികളെ കണ്ടെത്തുന്നത് വെല്ലുവിളിയാണെന്നും മരുന്ന് കമ്പനി എക്സിക്യൂട്ടീവുകള് അടുത്തിടെ യൂറോപ്യന് നിയമനിര്മാതാക്കളോട് പറഞ്ഞു. എന്നാല് കാനഡയില് നിന്ന് ബംഗ്ലാദേശിലേക്കുള്ള വാക്സിനുകള് നിര്മ്മിക്കാമെന്ന് പറയുന്നു. പക്ഷേ, അവര്ക്ക് പേറ്റന്റ് ലൈസന്സിംഗ് ഡീലുകള് ഇല്ല. വില ശരിയാകുമ്പോള്, കമ്പനികള് വെറും മാസങ്ങള്ക്കുള്ളില് പുതിയ നിര്മ്മാതാക്കളുമായി രഹസ്യങ്ങള് പങ്കുവെക്കുകയും ഉല്പാദനം വര്ദ്ധിപ്പിക്കുകയും ഫാക്ടറികള് വീണ്ടും മാറ്റുകയും ചെയ്യുന്നു.